ทุกๆ เดือนเมษายน เทศกาลดอกซากุระบานที่สวนสาธารณะ Kakuzan บนภูเขาลูกใหญ่ ใกล้กับปราสาท Tsuyama ถือเป็นหนึ่งสถานที่ๆ คนญี่ปุ่นใฝ่ฝันว่า ต้องมาดื่มด่ำความงดงาม สักครั้งในชีวิต

ทัศนียภาพแห่งเมือง โอกายาม่า นั้น งดงาม ละเมียดละไม เป็นฉากหลังอลังการให้กับทิวดอกไม้ที่ปลิวไสว

นักท่องเที่ยวชาวไทยส่วนใหญ่ นิยมลงเครื่องที่สนามบินนานาชาติคันไซ และใช้เวลาไปกับสีสันของเมืองโอซาก้า แต่จริงๆ แล้ว ถ้าใครหลงใหลเสน่หา ความเป็นญี่ปุ่นแท้ๆ ไม่ปรุงแต่งรสนิยมให้หรูเลิศมากเกินไป ลองแบ่งเวลานั่งรถไฟต่อไปอีกประมาณ 3 ชั่วโมงเท่านั้นล่ะ

เมือง โอกายาม่า ซึ่งได้รับสมญานามว่า ‘ดินแดนแห่งแสงตะวัน’ นับเป็นตัวเลือกน่าสนใจในฝั่งตะวันตก เหมือนการเดินทางผ่านมิติเวลา ความรู้สึกเก่าๆ ราวอารยธรรมโบราณยังมีกลิ่นอาย ธรรมชาติผสมผสานกับวัฒนธรรมท้องถิ่น และผู้คน ชุมชน ยังคงมีรอยยิ้มให้กัน

ซากุระนับ 1,000 ต้น ผลิบานด้วยกลีบดอกสีชมพูพริ้วไหว เหมือนดวงตาแห่งเยาว์วัย คอยต้อนรับนักท่องเที่ยว ผู้มาเยี่ยมชมเทศกาล The Tsuyama Cherry Blossom Festival

ทอล์ค ออฟ เดอะ ทาวน์ และเรื่องราวของดอกไม้ ล้วนเป็นที่รู้กันของชาวเมืองโอกายาม่าว่า นี่เป็นเวลา 7 วันแห่งความสุขสันต์ เป็นสุดสัปดาห์ของครอบครัว และเป็นฮอลิเดย์ที่ต้องนำผ้าพลาสติกสีฟ้ามาปู ใต้ต้นซากุระใหญ่ ที่กำลังบานสะพรั่ง

ฮานามิ หรือการล้อมวงทานอาหาร ดื่มเบียร์ ซดสาเก และการสรวลเสเฮฮาระหว่างคนในครอบครัว พูดคุยสังสรรค์กับเพื่อนเก่า พร้อมชื่นชมดอกซากุระบานปีละครั้ง นี่คือวัฒนธรรม เป็นวิถีชีวิต ของชาวแดนอาทิตย์อุทัยมาเนิ่นนาน

หากย้อนไปอ่านตำนาน จะพบว่าชนชาติญี่ปุ่นผูกพันกับต้นซากุระมากว่าพันปี จากวิถีชาวนาที่ใช้เวลา อยู่ไร่ ไปสวน อ้อนวอน ภาวนา ขอให้ฟ้าฝนตกต้องตามฤดูกาล ผลผลิตงดงาม ขายได้ราคา พอลืมตาอ้าปากได้

พวกเขาเชื่อว่า ‘พระเจ้า’ สิงสถิตอยู่ในซากุระบนภูเขา ก่อนจะลงมายังทุ่งข้าวสีทองอร่าม อวยพรให้พวกเค้าโชคดี เมื่อถึงช่วงฤดูเก็บเกี่ยว

ดังนั้น เมื่อไหร่ที่ชาวนาได้เห็นซากุระบานกลางป่าลึก กลีบสีชมพูและขาว สะพรั่งพราวบนหุบเขา ก็จะเริ่มสักการะต่อพระผู้เป็นเจ้า อย่างอ่อนน้อม ถ่อมตน ต่อธรรมชาติรอบๆตัว

การบวงสรวงจิตวิญญาณ เชอรี่ บลอสซั่มส์ ถูกปลูกฝังไปยังหมู่บ้านต่างๆ ในยุค “นารา” คู่กับวัฒนธรรมที่เรียกว่า Ume คือการชื่นชมต้น Japanese Apricot หรือ ดอกบ๊วย ที่จะเบ่งบานก่อนดอกซากุระ ช่วงเวลาดีๆ เหล่านี้ ทำให้เกิดบทกวีแบบไฮกุมากมาย

“ดอกแอพริคอตสะพรั่ง ณ สัมผัสแรกในฤดูใบไม้ผลิ

ตัวฉันเฝ้ามองการผลิบานนี้เพียงลำพัง เมื่อสายัณฑ์กาล”

In spring apricot blossoms bloom first.
I was looking for the blooming alone in twilight
. . . . . . . . . . . . . . . . . .       Yamanoueno Okura.

วัฒนธรรมดื่มด่ำความงดงามแห่งบุปผา เริ่มแพร่หลายมาจากประเทศจีน แทรกซึมสู่วิถีชีวิตชนชั้นสูงญี่ปุ่นก่อน ตอนแรกๆ เรียกว่า  ‘มิยาบิ’ มีผู้พรรณาไว้ว่า “ความเรืองรองของเมืองนารา เจิดจรัสด้วยกลิ่นหอมของดอกซากุระบาน”

หลังการย้ายเมืองหลวงมาสู่เกียวโต โดยจักรพรรดิ์ซะกะ ได้ริเริ่มการ ‘ฮานามิ’ (Hanami) ขึ้นที่สวน Shisenen และเป็นต้นแบบของการดื่มด่ำสุนทรียภาพจากร่มเงาต้นซากุระ

ก่อนความนิยมมีจะมากขึ้นในหมู่สามัญชน จนกล่าวได้ว่า จิตใจของคนญี่ปุ่น ล้วนผูกพันกับซากุระ ในฐานะสัญลักษณ์ทางจิตวิญญาณ และยามโรยราของดอกซากุระ ยังได้ถูกนำไปเปรียบเทียบกับสปิริตของ “ซามูไร” ผู้กล้าหาญ

‘วันที่ฟ้ากระจ่างในฤดูใบไม้ผลิ

ดอกซากุระหล่นร่วง ในดวงจิตของฉัน…อันนิ่งสงบ’

Shining spring day
Falling cherry blossoms with my calm mind
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .~ Kino Tomonori

หลังราชวงศ์เอโดะ ชาวญี่ปุ่นรังสรรค์เทศกาลซากุระบานให้เหมือนวันหยุดพักผ่อนประจำปี และบรรดานักเขียนบทกวี ได้สะท้อนความรัก ความสุข ความงดงาม ความบริสุทธิ์ ความสูญเสีย และจิตวิญญาณ ที่ซุกซ่อนอยู่ในดอกไม้จากบรรพกาล

ปัจจุบัน สถานที่เดินชม Cherry Blossom  ล้วนได้รับความนิยมอย่างมากในญี่ปุ่น ผู้คนจากทั่วโลกต่างข้ามน้ำข้ามทะเลมา เพื่อค้นหาความงามแห่งสัญลักษณ์ทางจิตใจเหล่านี้

ในเมืองโอกายาม่า ยังมีอีกสถานที่หนึ่ง ที่ผู้คนนิยมมาชมดอกซากุระ ซึ่งเรียงรายสุดลูกหูลูกตา นั่นคือถนนริมฝั่งแม่น้ำ Asahi และด้านตะวันออกของสวน Okayama Korakuen ซึ่งกินพื้นที่ราว 1.3 กิโลเมตร

ตลอดช่วงปลายเดือนมีนาคมถึงต้นเมษายน จะมีซากุระประมาณ 200 ต้น บานสะพรั่งพร้อมกัน เป็นภาพที่งดงามตระการตา

ทุกๆ ปี บริเวณนี้จึงแน่นขนัดไปด้วยภาพของคนท้องถิ่น นักท่องเที่ยว มาปิ้งย่างบาร์บีคิว ปาร์ตี้สังสรรค์ พร้อมฮานามิกันอย่างมีความสุข

และในยามค่ำ ยังมีการจัดแสดงไฟ ร้านค้าขายอาหารและเครื่องดื่มมากมาย ทำให้ที่นี่เป็นสถานที่ท่องเที่ยวยอดนิยมในช่วงฤดูใบไม้ผลิ

ภาพอันน่าอิ่มเอมใจใต้ร่มเงาซากุระ สร้างความประทับใจเกินคำบรรยาย ตระการตาในความสุขเล็กๆน้อยๆ ที่เชื่อมร้อยครอบครัว ผู้คน นั่งล้อมวงกินข้าว เด็กๆ หนุ่มสาวจับมือกัน และคู่รักชั่วนิรันทร์ ที่นั่งเหม่อมองออกไปยังเมืองแห่งแสงตะวันแห่งนี้… โอกายาม่า